Phát triển sản xuất tôm - lúa theo hướng an toàn, hiệu quả

Kiên Giang đã phát triển mạnh mẽ của mô hình sản xuất tôm - lúa, một loại hình nuôi trồng có thế mạnh đang góp phần đáng kể vào năng suất tôm nuôi của vùng. Các huyện An Minh, An Biên, U Minh Thượng, Gò Quao và Hòn Đất đã chứng tỏ khả năng đáp ứng nhu cầu sản xuất tôm với số lượng lớn. Dựa vào sự phát triển này, tỉnh dự kiến sẽ tập trung vào việc phát triển sản xuất tôm - lúa với mục tiêu an toàn, bền vững và hiệu quả, mang lại lợi ích cho cả người nông dân và thị trường.

Tôm và lúa thu hoạch là sản phẩm sạch, chất lượng cao, được doanh nghiệp đặt hàng thu mua chế biến xuất khẩu

Trong năm 2022, mô hình sản xuất tôm - lúa tại Kiên Giang đã đạt được một thành công đáng kể với sản lượng tôm thu hoạch hơn 61.310 tấn, chiếm tỷ lệ 55% trong sản lượng tôm nuôi tổng thể của tỉnh. Không chỉ là việc nuôi tôm, nông dân còn thu hoạch hàng trăm ngàn tấn lúa để cung cấp cho tiêu dùng và xuất khẩu.

Theo thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang, kể từ đầu năm 2023 cho đến nay, đã có hơn 106.000ha đất được sử dụng để sản xuất tôm - lúa, đạt 98% kế hoạch đề ra. Sản lượng thu hoạch từ các mô hình này đã vượt qua con số 30.000 tấn.

Những nông dân ở các vùng trọng điểm sản xuất tôm - lúa của Kiên Giang đã thể hiện quan điểm rằng mô hình này mang lại lợi ích kinh tế to lớn, đồng thời còn góp phần cải thiện môi trường tự nhiên và thích nghi với biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp.

Ông Lê Văn Hải, ngụ tại ấp Thạnh Hòa, xã Đông Thạnh, huyện An Minh, đã chia sẻ: “Từ khi Hợp tác xã Thạnh Hòa thành lập, phát triển sản xuất tôm - lúa rất hiệu quả, giúp nông dân thoát nghèo, vươn lên khá, giàu. Gia đình tôi sản xuất 3ha tôm - lúa và kết hợp thả nuôi cua. Hàng năm thu hoạch tôm bình quân 400-500kg/ha và 5-6 tấn lúa/ha, lợi nhuận 300-400 triệu đồng/năm. Tôm và lúa thu hoạch là sản phẩm sạch, chất lượng cao, được doanh nghiệp đặt hàng thu mua chế biến xuất khẩu”.

Các hợp tác xã thường tổ chức các buổi hội thảo với sự tham gia của các kỹ sư, cán bộ kỹ thuật từ Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện để hướng dẫn về cách nuôi tôm và trồng lúa hiệu quả. Các thành viên trong hợp tác xã có cơ hội chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi từ nhau cùng với sự hướng dẫn chuyên môn từ các chuyên gia. Điều này đồng thời cũng thúc đẩy quá trình ứng dụng kiến thức vào thực tế sản xuất.

Hợp tác xã cũng tập trung vào việc tổ chức tập huấn, hướng dẫn về kỹ thuật, cũng như thực hiện tham quan các mô hình sản xuất tôm - lúa hiệu quả để các thành viên có cơ hội học hỏi và chia sẻ kinh nghiệm.

Sản lượng tôm nuôi thu hoạch theo mô hình sản xuất tôm - lúa của tỉnh Kiên Giang chiếm 55% sản lượng tôm nuôi toàn tỉnh

Theo ông Nguyễn Việt Ảnh, Giám đốc Hợp tác xã Thạnh Hòa, tổng diện tích sản xuất tôm - lúa của hợp tác xã đã vượt qua 80ha. Trong quá trình nuôi tôm, họ sử dụng các biện pháp sinh thái tự nhiên, chỉ sử dụng men vi sinh để cải tạo ao và xử lý nguồn nước. Trong việc trồng lúa, họ sử dụng giống lúa chất lượng cao, không sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật, từ đó tạo ra sản phẩm lúa sạch và chất lượng tốt. Các doanh nghiệp và công ty thường đặt hàng bao tiêu cho sản phẩm này, đảm bảo thu mua và chế biến xuất khẩu.

Tuy nhiên, mô hình tôm - lúa cũng đối mặt với một số khó khăn. Giá cả thường biến đổi không ổn định, cùng với việc giá các vật tư nông nghiệp và dầu xăng tăng cao. Một số khu vực thiếu hệ thống điện phục vụ việc bơm tưới. Ông Nguyễn Việt Ảnh cho rằng, để mô hình sản xuất tôm - lúa phát triển bền vững và hiệu quả, giá tôm cần được ổn định ở mức khoảng 200.000 đồng/kg (loại 30 con/kg) và khoảng 180.000 đồng/kg (loại hơn 30 con/kg). Giá lúa cũng cần duy trì ở mức 9.000-10.000 đồng/kg để nông dân có lợi nhuận hợp lý.

Tầm nhìn cho đến năm 2030 và 2045 của tỉnh Kiên Giang là phát triển ngành thủy sản trở thành một ngành kinh tế quan trọng. Trong đó, phát triển mô hình sản xuất tôm - lúa theo hướng an toàn, bền vững và hiệu quả, đồng thời thích ứng với biến đổi khí hậu. Tầm nhìn này bao gồm việc ổn định diện tích sản xuất tôm - lúa ở mức 117.340ha và sản lượng tôm từ 70.675 tấn trở lên đến năm 2030, chiếm khoảng 45% tổng sản lượng tôm nuôi thu hoạch trong cả tỉnh.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang, ông Quảng Trọng Thao, nói rằng, việc khuyến khích nông dân chuyển đổi sang mô hình tôm - lúa đã mang lại kết quả tích cực cho các diện tích trồng lúa không hiệu quả hoặc bị ảnh hưởng bởi mặn xâm nhập. Ông cũng cho biết, tập trung vào việc sử dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ và liên kết sản xuất để đảm bảo sự phát triển bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu. Ông kết luận bằng việc nhấn mạnh vào tầm nhìn của tỉnh, trong đó có việc đặt ra mục tiêu phát triển mô hình tôm - lúa theo chuỗi giá trị sản phẩm, từ giai đoạn con giống, vật tư đầu vào, nuôi thương phẩm, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm tôm và lúa.